Η δημιουργικότητα είναι μια στοιχειώδης ικανότητα για το κάθε παιδί, προκειμένου να προετοιμαστεί για την ενήλικη ζωή του στις σύγχρονες κοινωνίες . Ως εκ τούτου, η δημιουργική απασχόληση θα πρέπει να είναι ένα από τα κύρια μέλημα στην ανατροφή και στην διδασκαλία των παιδιών στις μέρες μας. Οι γονείς είναι άνθρωποι που αφιερώνουν πολύ χρόνο στη φροντίδα και τη διδασκαλία τους , επομένως έχουν ουσιαστικό ρόλο στην εκπαίδευση της δημιουργικότητας των παιδιών τους . Οι γονείς είναι ωφέλιμο να ενημερώνονται και να εκπαιδεύονται στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας , στο ελεύθερο παιχνίδι και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων δημιουργικής σκέψης των παιδιών τους . Φυσικά, ασκεί επίδραση το οικογενειακού υπόβαθρου στην εξάσκηση της δημιουργικότητας των παιδιών.
Οι βασικές δεξιότητες ζωής και εργασίας του σήμερα περιλαμβάνουν την καινοτομία, τη δημιουργική σκέψη, την πολυπλοκότητα, την επίλυση προβλημάτων, τη φαντασία.
Η δημιουργικότητα αποτελεί μια βασική δεξιότητα γιατί μας επιτρέπει να φανταζόμαστε τον κόσμο διαφορετικά. Επομένως, τα παιδιά χρειάζονται τα εργαλεία για να αντιληφθούν πώς ο κόσμος θα μπορούσε να είναι διαφορετικός αλλά και την εσωτερική αυτοπεποίθηση και το κίνητρο για να συμβεί αυτό. Πρέπει να μπορούν να ρισκάρουν και αποτυγχάνουν με αυτοπεποίθηση. Η δημιουργική εκπαίδευση θα πρέπει να είναι ένα από τα κύρια μέλημα της ανατροφής και της διδασκαλίας των παιδιών στις μέρες μας.
Ο ρόλος των γονέων στην ενίσχυση των δεξιοτήτων δημιουργικής σκέψης των παιδιών τους
Πολλοί ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι τα παιδιά θα ήταν πιο επιτυχημένα, αν οι γονείς τους συμμετέχουν με ενθουσιασμό στην εκπαίδευσή τους (Barton & Coley, 1992; Yan & Lin, 2005). Η συμμετοχή των γονέων είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση των δεξιοτήτων δημιουργικής σκέψης των παιδιών. Από αυτά τα ευρήματα της έρευνας, μπορούμε να πούμε ότι οι γονείς έχουν έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της δημιουργικότητας των παιδιών τους. Επομένως, οι γονείς χρειάζονται να αφιερώσουν συγκεκριμένο χρόνο για παιχνίδι και επικοινωνία με τα παιδιά τους, να τους κάνουν ανοιχτές ερωτήσεις, να τα ενθαρρύνουν να σκέφτονται με νέους και διαφορετικούς τρόπους.
Οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες προσφέρουν στα παιδιά και τις οικογένειες πολλά οφέλη. Οι ειδικοί στην παιδική ανάπτυξη θεωρούν ότι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική, γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη στα πρώτα χρόνια τους και δημιουργούν μακροχρόνιες αναμνήσεις. Είναι σημαντικό οι γονείς να θυμούνται ότι μια ουσιαστική καλλιτεχνική δραστηριότητα δεν χρειάζεται πολύ χρόνο προετοιμασίας.
Συμβουλές για τους γονείς ώστε να απασχολούν δημιουργικά τα παιδιά τους
Τα έργα τέχνης δεν χρειάζονται πολύ χρόνο προετοιμασίας από τους γονείς. Μπορείτε να χρησιμοποιήστε αντικείμενα που έχετε ήδη στο σπίτι όπως ρολά χαρτιού ή βαμβακερές μπάλες και υλικά όπως χαρτί, μπογιά, ταινία, κραγιόνια και κόλλα.
-Αφήστε τα παιδιά να αναλάβουν δημιουργικές πρωτοβουλίες .
-Υποστηρίξτε τα παιδία αλλά μην αναλάβετε πρωτοβουλίες. Τα οφέλη από την ανεξάρτητη εκτέλεση των έργων τέχνης είναι σημαντικά για την ολόπλευρη ανάπτυξη τους .
-Μπορείτε να υποστηρίξετε τα παιδιά ενθαρρύνοντάς τα, βοηθώντας με υποδείξεις και παρεμβαίνοντας μόνο όταν χρειάζεται πραγματικά. Αν και μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να ανοίξει ένα μπουκάλι κόλλας ή ένα σωλήνα βαφής, αυτοί είναι σημαντικοί τρόποι με τους οποίους τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν τους μύες που θα χρειαστούν για το την σχολική ετοιμότητα τους.
-Επαινέστε τις προσπάθειές τους, όχι το ίδιο το προϊόν
Είναι σαφές από την έρευνα ότι ο έπαινος των παιδιών για την προσπάθειά τους, όχι για την ποιότητα του τελικού προϊόντος, υποστηρίζει τις μελλοντικές νοοτροπίες που αποτελούν τη βάση της επιτυχίας τόσο ακαδημαϊκά όσο στον αθλητισμό και στις τέχνες.
Συγκεκριμένα , οι γονείς μπορούν να αναγνωρίσουν κάτι συγκεκριμένο στο οποίο αφιέρωσε ένα παιδί, όπως να φτιάξει ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον χρώμα κατά την ανάμειξη χρωμάτων ή να αναγνωρίσουν μια συγκεκριμένη δεξιότητα όπως το κόψιμο με ψαλίδι αντί να εστιάσουν στο πώς φαίνεται το τελικό έργο.
-Θυμηθείτε – δημιουργείτε χαρούμενες αναμνήσεις
Το γεγονός ότι υποστηρίζετε τη δημιουργικότητα του παιδιού σας και να περνάτε χρόνο μαζί είναι σημαντικό. Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη που αποκομίζουν τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς από τις τέχνες και τις χειροτεχνίες είναι ότι, σε χρόνια από τώρα, δεν θα έχει σημασία τι δημιουργήθηκε, απλώς ότι δημιουργήθηκε καθώς τα παιδιά και οι γονείς περνούσαν χρόνο μαζί.
Ενδιαφέροντα υλικά, χαμόγελα, γέλια κρατούν τα παιδιά αφοσιωμένα. Όχι μόνο αυτό θα οδηγήσει σε γνωστικά οφέλη, αλλά και σε χρόνο σύνδεσης με τους γονείς. Τα παιδιά θα δημιουργήσουν μόνιμες αναμνήσεις που θα μείνουν μαζί τους για τα επόμενα χρόνια.
Συγκεκριμένες δραστηριότητες με Εκπαιδευτικά παιχνίδια :
Θεατρικές παραστάσεις : Μπορείτε να παρακολουθείτε από κοινού θεατρικές παραστάσεις στο διαδίκτυο δημιουργώντας βραδιές κινηματογράφου και θεάτρου.
Διαβάστε και Ακούστε παραμύθια.
Γυμναστική Ζητήστε από τα παιδιά να δημιουργήσουν τα δικά τους κινητικά παιχνίδια με την φαντασία τους και εμπλουτίστε τα με μουσική που αρέσει και σε εσάς !
Μαγειρική – Ζαχαροπλαστική. Η μαγειρική στην κουζίνα είναι μας δίνει την ευκαιρία για να δουλέψουμε διάφορες δεξιότητες αφού θα μάθουν να ακολουθούν οδηγίες, την αλληλουχία των βημάτων, να διαχειρίζονται τον χρόνο, τις ποσότητες, τη λίστα με τα υλικά. Είναι ένας δημιουργικός τρόπος να ενισχύσουμε την πρωτοβουλία τους. Φυσικά να τα εμπλέξετε και στην καθαριότητα . Έτσι , η μαγειρική θα είναι μια ευκαιρία να συνεργαστείτε μεταξύ σας.
Ζυμάρι – πλαστελίνη. Μπορείτε να δημιουργήσετε μόνοι σας πλαστελίνη και ζυμάρι για κατασκευές. Αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη και δώστε τους ιδέες. Ώστε να φτιάξετε μία πόλη, πλανήτες, ζώα, με την φαντασία σας.
Κατασκευές από ανακυκλώσιμα υλικά. Μην πετάτε καμία συσκευασία από χαρτόνι και χαρτί. Αυτά μπορούν να γίνουν μία κούκλα, ένα ζώο, ένα δέντρο .Ένα κουτί παπουτσιών μπορεί να γίνει σχολείο !
Ζωγραφική – κόμικς. Η ζωγραφική είναι ένας τρόπος έκφρασης. Προτρέψτε τα παιδιά να ζωγραφίσουν ελεύθερα αλλά και δίνοντας τους το έναυσμα . Μπορείτε να κάνετε και μικρές ιστορίες με αυτές.
Μουσική. Η μουσική καταπραΰνει και εκτονώνει, γεμίζει τον χώρο μας με διάθεση και ενέργεια.
Συμμάζεμα – καθαριότητα σπιτιού. Αναθέστε του κάθε μέρα και από μία εργασία στο σπίτι. Είναι η κατάλληλη στιγμή για να τα εκπαιδεύσετε σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.
Παιχνίδια γνώσεων. Παρακινήστε τα παιδιά με αφορμή κάποιο επιτραπέζιο που παίξατε, ένα βιβλίο που διαβάσατε να κάνουν ένα κολλάζ.
Βιβλία. Διαβάστε μαζί βιβλία. Αν βλέπει εσάς σαν πρότυπο θα τα βοηθήσετε και θα τους κινήσετε το ενδιαφέρον. Μετά από κάθε ανάγνωση μπορούν να ζωγραφίσουν ελευθέρα ό,τι τους κέντρισε το ενδιαφέρον.
Θεατρικές παραστάσεις.Παρακολουθείστε θεατρικές παραστάσεις στο διαδίκτυο. Μπορείτε να καθιερώσετε βραδιά κινηματογράφου και βραδιά θεάτρου.
Ακούστε παραμύθια.Υπάρχουν πολλά site όπου μπορείτε να ακούσετε παραμύθια ακόμη και εκπομπή με παραμύθια.
Θυμηθείτε!!!
Η δημιουργική σπίθα ανάβει όταν τα παιδιά προσπαθούν να καταλάβουν πώς λειτουργούν τα πράγματα που τα περιβάλλουν μόνα τους.
Barton, P.E., & Coley, R.J. (1992). America’s smallest school: The family. Princeton, NJ: Educational Testing Service.
Κοκκότη Ελένη
Νηπιαγωγός –Ειδική Παιδαγωγός (Med)